Sabine Denissen, PhD, Milieugezondheidskundige en epidemioloog
GGD West-Brabant / GGD Hart voor Brabant / GGD Brabant-Zuidoost
Mei 2022
Colofon
Erkenning
De auteur wil haar dank uitspreken naar alle betrokken inhoudelijke experts in het bijzonder Renske Nijdam, Monique Scholtes en Rob van Aalsburg voor het geven van feedback en het aanscherpen van de analyses. De auteur bedankt ook de klankbordgroep (bestaande uit beleidsmedewerkers van de provincie Noord-Brabant, wethouders uit de drie regio’s en Aireas) voor hun opmerkingen en aanvullingen op het rapport.
Opdracht
Het Team GMV van de 3 GGD'en in Brabant deed dit onderzoek in opdracht van de drie directeuren publieke gezondheid van de GGD West-Brabant, GGD Hart voor Brabant en GGD Brabant-Zuidoost. Het adviesbureau Lichtverkeer heeft in opdracht van de drie GGD’en blootstellingsberekeningen uitgevoerd. De GGD heeft de blootstelling verder geanalyseerd en de gezondheidseffecten doorgerekend. Er is hierbij gebruik gemaakt van de ‘Rekentool Luchtkwaliteit en Gezondheid’ die recent is vernieuwd door de GGD, Universiteit Utrecht en het RIVM.
Auteur
Sabine Denissen is Milieugezondheidskundige bij het Team gezondheid, milieu en veiligheid (GMV) en daarnaast ook epidemioloog, PhD. Team GMV adviseert gemeenten, Brabanders en andere organisaties over gezondheid, milieu en veiligheid. Wij werken voor de drie GGD regio’s in Brabant. Telefoon: 088 368 7800 (kies optie 1) Email:
Luchtkwaliteit en gezondheid in de provincie Noord-Brabant | mei 2022
Samenvatting
Introductie
Schone lucht is van levensbelang voor de gezondheid. Luchtverontreiniging heeft een negatieve invloed op de gezondheid en is de voornaamste oorzaak van gezondheidsklachten door milieu-invloeden. Ondanks dat de lucht de laatste jaren schoner is geworden, veroorzaken de huidige concentraties luchtverontreiniging nog steeds veel gezondheidsschade. Op dit moment overlijden er jaarlijks 12.000 mensen vroegtijdig door de uitstoot van schadelijke stoffen als fijn stof en stikstofdioxide via deze bronnen.
Doel van het onderzoek
De hoofdvraag die we in dit rapport beantwoorden luidt: “Wat is de impact van luchtverontreiniging op ziektelast en vroegtijdige sterfte van inwoners in Noord-Brabant?”
Daarbij zijn de volgende deelvragen te onderscheiden:
1. Wat is de blootstelling van inwoners van Noord-Brabant aan fijn stof (PM2,5 en PM10) en stikstofdioxide (NO2)?
2. Hoe groot is de emissie van luchtverontreinigende stoffen door diverse bronnen in Noord-Brabant?
Op basis van de conclusies die uit deze onderzoeksvragen getrokken kunnen worden, volgen vervolgens adviezen aan gemeenten en provincie hoe zij kunnen bijdragen aan schonere en daarmee gezondere lucht.
Methode
De analyses in dit rapport zijn gebaseerd op de beschikbare representatieve gegevens uit het jaar 2019. Hierbij is de concentratie voor PM10, PM2,5 en NO2 omgerekend naar de bevolkingsgewogen jaargemiddelde concentraties ofwel de blootstelling aan deze stoffen. Het verschil tussen blootstelling en concentratie is dat er bij blootstelling ook rekening gehouden wordt met hoeveel mensen ergens wonen. Hierdoor is blootstelling een betere maat voor gezondheidsimpact dan de concentratie. De GGD rekentool en de meerookmethode zijn gebruikt om deze blootstellingsgegevens door te rekenen naar de omvang van de ziektelast in Noord Brabant (op regionaal en gemeentelijk niveau). Dit draagt bij aan het onderbouwen van de ernst van het probleem en de noodzaak tot verbetering van de luchtkwaliteit. Tot slot zijn gegevens van de Emissieregistratie over emissies van verschillende bronnen in 2019 inzichtelijk gemaakt.
Lees meer? Download PDF bestand
